Het begon overigens allemaal op een piratenschip. Toen Ferry Maat als jonge medewerker van Radio Noordzee merkte dat de zeezender bijna uitsluitend blanke pop ten gehore bracht terwijl zwarte artiesten toch van die heerlijke muziek maakten die het ook nog eens uitstekend deed in discotheken, wist hij op zondagmiddag een vast plekje voor soul te bemachtigen. Het is ironisch dat hij nu werkt voor de zender die ooit de grote vijand was van Noordzee en de concurrent zelfs met een bom het zwijgen probeerde op te leggen. Voelt Maat zich niet een beetje als de Ajacied Johan Cruijff die bij Feyenoord ging voetballen? 'Welnee, zo voel ik me helemaal niet. In de eerste helft van de jaren zeventig was er inderdaad sprake van een felle strijd. Toen ik bij Noordzee aan de slag ging, werd mijn vrouw die bij Veronica werkte daar door de baas, Rob Out, op staande voet ontslagen. Zo ging dat toen. Maar de scherpe kanten zijn er nu vanaf. Het is allemaal een stuk zakelijker geworden. En het huidige Veronica doet in weinig meer denken aan die wilde piraat.'

De naam van de zender heeft vanwege de magische klank uiteraard voordelen, maar kan tegelijkertijd verwarring zaaien. Veronica staat namelijk eveneens voor een omroepblad en een televisiezender. De doelgroepen zijn niet geheel dezelfde. Het tijdschrift heeft nog steeds dat 'je bent jong en je wilt wat'-imago, terwijl Maat en zijn collega's mikken op de volwassen man met een voorliefde voor hits uit de jaren tachtig en negentig. Dat betekent dus veel gitaren en veel liedjes van Bon Jovi, The Police en Queen volgens een nauwkeurig uitgebalanceerde formule, vertelt Maat. 'Platen worden steeds getest door een panel. Je hebt bijvoorbeeld nummers die te vaak voorbijkomen en aan een soort burn-out lijden. Die worden afgevoerd. Natuurlijk moet ik weleens platen draaien waar ik zelf weinig aan vind. Dat hoort erbij. Ik maak me ondergeschikt aan de luisteraar. Vroeger, in het computerloze tijdperk, ging je 's avonds voor de platenkast staan om te kijken wat je de volgende dag eens zou draaien. Nu heb je te maken met uitgekiende speellijsten waaraan je je moet houden. De romantiek bij het radio maken is weg, dat klopt wel, ja.'

Maat onderscheidt zich in de radiowereld niet alleen door een decennialange ervaring, een grote kennis van zaken en een absoluut gehoor, maar ook door een klassieke opleiding. Weinig collega's kunnen zich immers beroemen op een conservatoriumstudie. Hij groeide op met klassieke muziek. De enige populaire muziek die hij kende, waren Franse chansons. Terwijl hij in Hilversum piano studeerde, droomde Maat dan ook nooit van een loopbaan als diskjockey. Toen hij in een discotheek in Loosdrecht eens op een verloren zondagmiddag een zieke dj mocht vervangen, bleek hij over een natuurlijk presentatietalent te beschikken, waarna hij zich, onder de naam van Ferry Svenson, achter de draaitafels in de kijker wist te spelen bij Radio Noordzee. Dat was het begin van een indrukwekkende loopbaan die langs vele, commerciële en publieke, zenders voerde.
Maat onderscheidt zich in de radiowereld niet alleen door een decennialange ervaring, een grote kennis van zaken en een absoluut gehoor, maar ook door een klassieke opleiding. Weinig collega's kunnen zich immers beroemen op een conservatoriumstudie. Hij groeide op met klassieke muziek. De enige populaire muziek die hij kende, waren Franse chansons. Terwijl hij in Hilversum piano studeerde, droomde Maat dan ook nooit van een loopbaan als diskjockey. Toen hij in een discotheek in Loosdrecht eens op een verloren zondagmiddag een zieke dj mocht vervangen, bleek hij over een natuurlijk presentatietalent te beschikken, waarna hij zich, onder de naam van Ferry Svenson, achter de draaitafels in de kijker wist te spelen bij Radio Noordzee. Dat was het begin van een indrukwekkende loopbaan die langs vele, commerciële en publieke, zenders voerde.

Vorig jaar mocht Maat, als eerste dj uit de geschiedenis, de Gouden Harp van de stichting Conamus in ontvangst nemen voor zijn bijdrage aan de dance. Wereldberoemde Nederlandse dj's als Tiësto, Ferry Corsten en Armin van Buuren toonden zich in interviews schatplichtig aan de invloedrijke man achter de Soulshow. De waardering is niet geheel wederzijds. Van de moderne dance is Maat geen liefhebber. 'De moderne R&B is veel te veel van hetzelfde. Het tempo kan me niet opwinden. En het is grof. Ik ben eigenlijk afgehaakt toen het "mother fucking" begon te overheersen. Als het om die kreet gaat, hoeft het voor mij niet. En aan house heb ik een ontzettende hekel.'

Een danstype is de propagandist van soul niet. Als dj heeft Maat zijn verlegenheid weten te overwinnen, op de dansvloer voelt hij zich nog altijd geremd. 'Ik draai inderdaad liever plaatjes. Als ik nog weleens in het land optreed, zeg ik dat ik niet mag dansen van de baas. Ik ben niet zo uitbundig. Ik ben wel jaloers op mensen die helemaal uit hun dak kunnen gaan.'

De toekenning van de Gouden Harp was een grote eer voor de diskjockey wiens rol zes jaar geleden even uitgespeeld leek te zijn. Een plezierige periode bij de NCRV-radio kwam tot een onplezierig eind toen hij werd opgezadeld met een, van Arbeidsvitaminen afkomstige, producer met wie hij het slecht kon vinden. Na het arbeidsconflict met de christelijke radiovereniging stortte Maat zich weer op een oude liefde, het componeren van muziek en jingles, in zijn studio, thuis in Huizen. Aanbiedingen van kleinere stations sloeg hij af. Hij wilde niet bij een regionale omroep belanden. 'Ik speel het liefst eredivisie. Ik wil kampioen zijn.' En? Is hij nu weer kampioen? De allesbehalve pedante dj aarzelt even. 'Uh, tja, ik denk het wel. Ik ben kampioen van Radio Veronica. En dat voelt goed.'

Het gesprek met de kampioen heeft plaats in de boardroom van het Radio Veronica-gebouw. Hier vergaderen normaal de big shots van het bedrijf. Zij hebben het ongetwijfeld vaak over marktaandelen waar de periodieken aan de muur vol van staan. Zo blijkt Veronica, 'het mannelijkste radiostation van Nederland', 11,7 procent van de mannen tussen de 20 en 49 jaar te bereiken.

Wat de buitenstaander bij die cijfers van radiojongens al snel opvalt, is de haast exclusieve gerichtheid op luisteraars onder de vijftig. Dat is namelijk de groep waarin adverteerders zich het meest geïnteresseerd tonen. Maar er is toch ook een aanzienlijke groep koopkrachtige ouderen? Maat knikt instemmend. 'Dat is zeker waar. Je hebt een hoop geweldige artiesten die je bijna nooit op de radio hoort. Barbra Streisand, Sergio Mendes, Frans Halsema. Terwijl er steeds meer oudere mensen zijn die graag naar zulke muziek luisteren. En die ook commercieel interessant zijn. Ik heb dan ook wel serieus met de gedachte gespeeld een eigen zender op te richten voor de babyboomers. Ik heb zelfs een zendvergunning van het Commissariaat voor de Media gekregen. Als naam had ik Easy FM bedacht. Het is mooi om, als een pionier, een commerciële zender op te zetten, zoals ik ooit met Radio 10 heb gedaan. Misschien komt het er nog eens van.'

Voorlopig staat Maat nog ruim twee jaar onder contract van Radio Veronica. Verheugen doet hij zich op de Soulshow Top 100 Allertijden die in het najaar wordt uitgezonden. De luisteraars mogen de ranglijst samenstellen. En wat gebeurt er als zijn favoriete groep niet op de eerste plaats komt? Maat grijnst. 'Dan smokkel ik natuurlijk. Nee, dat is een grapje. Het gaat er allemaal eerlijk aan toe. Maar ik kan me onmogelijk voorstellen dat Earth, Wind and Fire niet hoog eindigt. Hun muziek is ongelooflijk goed. De composities, de arrangementen, de jazzy invloeden, de zang, de blazers, het visuele spektakel tijdens de concerten, echt allemaal fantastisch.'

Op tafel ligt een tijdschrift met de glorieuze verschijning van Beyoncé op de omslag. Bewijst zij niet dat er nog steeds goede zwarte muziek is? Ferry Maat haalt de schouders op. 'Ach, het is natuurlijk een mooie meid. En ze kan wel wat, dat besef ik ook wel. Maar die moderne R&B-zangeressen hebben xxxxxx op hun stembanden, zeg ik altijd. Ze hebben allemaal van die rare bibberstemmetjes. En de videoclip lijkt belangrijker dan de muziek. Geef mij die goede oude Gladys Knight maar.'

BRON: ELSEVIER.NL